Ζαννιά Κότσικα είναι τ' όνομά μου

[ παρουσίαση ]

Μεσοπόλεμος, δεύτερη σταφιδική κρίση. Η Ζαννιά Κότσικα εγκαταλείπει το χωριό της στην ορεινή Αρκαδία κι έρχεται με τον άντρα της στην Αθήνα για να βρει καλύτερη τύχη.

Η δύσκολη επιβίωση στην πόλη, η σκληρή πολιτική συγκυρία από την άνοδο του Μεταξά στην εξουσία έως και την πρώτη μετεμφυλιακή περίοδο, την υποχρεώνουν, όπως χιλιάδες άλλους αφανείς μάρτυρες της εποχής (μάρτυρες με όλες τις έννοιες του όρου), να σκληρύνει, να μάθει, να αντέξει παντοία δεινά, να γίνει σοφότερη, κρατώντας αρχές και αξιοπρέπεια στο ακέραιο.

Κρατώντας όμως ταυτόχρονα και μια γλώσσα κοφτερή, δωρική, σαφέστατη και τολμηρή όταν αναφέρεται στα του βίου της. Μια γλώσσα και έναν λόγο που λάμπει όπως η καλύτερη λογοτεχνική γλώσσα. Έναν λόγο αριστουργηματικό, έκφραση όλων των γυναικών της εποχής- και παραδειγματικό για τη λογοτεχνία.

Τα περιστατικά του πολυτάραχου βίου της η Ζαννιά τα διηγήθηκε έξι μήνες πριν τον θάνατό της στην ερευνήτρια Ιστορίας Μαρία Σαμπατακάκη, που κατέγραψε σ' αυτόν τον τόμο ακέραιη τη μαρτυρία (με ελάχιστες, μόνον τεχνικού χαρακτήρα επεμβάσεις), αφήνοντας τον αναγνώστη να απολαύσει τη ζωντανή της, πλούσια γλώσσα, με την πηγαία ποιητικότητα.

Το εμπεριστατωμένο ιστορικό σημείωμα της Επιμελήτριας του κειμένου Μαρίας Σαμπατακάκη καθώς και το κριτικό προλόγισμα του Άρη Μαραγκόπουλου τεκμηριώνουν, διαφωτίζουν και ολοκληρώνουν την απόλαυση αυτού του, στην κυριολεξία, σπάνιου κειμένου.

Το βιβλίο έχει πολλά κοινά με το γνωστό Συναξάρι του Ανδρέα Κορδοπάτη του Θανάση Βαλτινού: το Συναξάρι συνδέεται με την πρώτη σταφιδική κρίση, το Ζαννιά Κότσικα είναι τ’ όνομά μου με τη δεύτερη. Και στα δύο το κείμενο έχει προέλθει από την αυθεντική καταγραφή της φωνής των ηρώων. Και στα δύο το κείμενο απηχεί ανάγλυφα τον πλούτο της λαϊκής θυμοσοφίας της εποχής αλλά και το πείσμα της επιβίωσης ενάντια στην τότε αντίξοη κοινωνική συγκυρία. Και στα δύο η γλώσσα αντανακλά την ποίηση μιας προφορικής γλώσσας που σήμερα έχει πια χαθεί. Και τα δύο μπορούν να κριθούν με τους όρους που κρίνονται τα λογοτεχνικά κείμενα.

Λίγα λόγια για την συγγραφέα

Η ερευνήτρια Ιστορίας Μαρία Σαμπατακάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Αποφοίτησε από το Αρσάκειο – Τοσίτσειο και σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι. Μαθήτευσε στο Πανεπιστήμιο του Cambridge όπου και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία.

Από το 2004 συνεργάζεται με το περιοδικό Ιστορικά Θέματα ενώ έχει συνεργαστεί και με τα περιοδικά Στρατιωτική Ιστορία και Athens Magazine.

Έχουν εκδοθεί οι μονογραφίες της: Η πείνα στην Κατοχή 1941-1944 (Περισκόπιο, 2007), Η μοναρχία στην Ελλάδα, Η εξέλιξη ενός αμφιλεγόμενου θεσμού (Περισκόπιο, 2008), Το Κυπριακό Ζήτημα, Από την Αγγλοκρατία έως την εισβολή του Αττίλα (Περισκόπιο, 2009).

_________________________________
Μαρία Σαμπατακάκη: "Ζαννιά Κότσικα είναι τ' όνομά μου"

ISBN 978-960-6863-91-2 - σελ. 152 - τιμή 12,90 ευρώ (on line 11,73 ευρώ) - έκδοση Νοεμβρίου 2010