Αίσθημα ιλίγγου

Καθόμουν σ' ένα τραπέζι κοντά στην ανοιχτή μπαλκονόπορτα, είχα απλώσει γύρω μου τα χαρτιά και τις σημειώσεις μου και συνέδεα γεγονότα που απείχαν πολύ μεταξύ τους, άλλα μου φαινόταν ότι ήταν της ίδιας τάξης».

Η φράση, γραμμένη σ' ένα από τα τέσσερα διηγήματα αυτού του τόμου, προδίδει μόνο λίγα από την πλούσια γλώσσα των κειμένων - γλώσσα που σου κόβει την ανάσα με την ομορφιά της και αναδεικνύει τον Ζέμπαλντ σ' ένα σπουδαίο λογοτέχνη. Είναι όμως ενδεικτική του εκπληκτικού τρόπου με τον όποιο ο συγγραφέας συνδυάζει αυτοβιογραφικά στοιχεία, αναμνήσεις από την παιδική του ηλικία, ταξιδιωτικές διηγήσεις, ακόμη και φωτογραφικά τεκμήρια με τους βίους και τις εμπειρίες άλλων συγγραφέων και τα υφαίνει όλα σε έναν αινιγματικό και περίτεχνο καμβά.

Πλάι στον Γάλλο μυθιστοριογράφο Άνρι Μπέλ, γνωστό ως Σταντάλ, ο συγγραφέας νιώθει έναν δεσμό που ξεπερνά τον λογοτεχνικό θαυμασμό κυρίως με τον Φράντς Κάφκα, του οποίου ο αγαλήνευτος νεκροζώντανος κυνηγός Γράκχος στοιχειώνει και τα τέσσερα διηγήματα. Η μελαγχολία είναι το στοιχείο που έλκει τον Ζέμπαλντ στους δύο αυτούς συγγραφείς και την αντιπαραθέτει στις δικές του εμπειρίες, γιατί όπως και ο ίδιος ο αφηγητής, έτσι και ο Σταντάλ και ο Κάφκα υπάκουαν σε παρορμήσεις, ένιωθαν κυνηγημένοι από όνειρα, προαισθήματα και «αισθήματα ιλίγγου».

Ακολουθώντας τα χνάρια του Σταντάλ, του Κάφκα, του Καζανόβα, σε ένα ιλιγγιώδες παιχνίδι με ίχνη και σωσίες που ταξιδεύουν στην Ιταλία και στη Γερμανία της παιδικής του ηλικίας, ο W. G. Sebald ανακαλύπτει τις ρίζες και τις σχέσεις της δικής του μελαγχολίας.

"O Ζέμπαλντ δeν αφηγείται απλώς ιστορίες. Η ίδια του η αφήγηση αποτελεί ένα μοντέλο συνειδητότητας που μας δείχνει ότι το να έχεις απόλυτη συνείδηση του εαυτού σου σημαίνει να υποφέρεις από ανίατα αισθήματα ιλίγγου." - W. S. Dl PIERO, New York Times Book Review

"Τα βιβλία του Ζέμπαλντ ανυψώνονται από την πρόζα, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης. Η μυστηριώδης έλαφρότητα με την οποία πετυχαίνει αυτή την ανύφωση αποτελεί την τρανότερη απόδειξη της ιδιοφυΐας του." - J. M. COETZEE

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο W. G. Sebald γεννήθηκε στις 18 Μαΐου του 1944 στο Βέρταχτοϋ Άλλγκοϋ, στη Νοτιοδυτική Βαυαρία. Ο πατέρας του υπηρέτησε στον χιτλερικό στρατό, αιχμαλωτίστηκε στη Γαλλία, ενώ στη δεκαετία του '50 κατατάχτηκε στις γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις, απ' όπου αποστρατεύτηκε το 1971 με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη.

Το 1948 η οικογένεια μετακόμισε στην κοντινή κωμόπολη Ζοντχόφεν. Αποφοιτώντας από το Γυμνάσιο του Όμπερσντορφ, το 1963, ο νεαρός Μάξ - όπως προτιμούσε να τον φωνάζουν- σπούδασε Γερμανική Φιλολογία στο Φράιμπουργκ. Φοίτησε, επίσης, στο Πανεπιστήμιο της πόλης Φριμπούρ, στη γαλλόφωνη Ελβετία, και στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, απ' όπου αποφοίτησε το 1968 με τη διπλωματική του πάνω στο έργο του Carl Sternheim (1878-1942).

Από το 1966 έως το 1968 υπήρξε επιμελητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, δραστηριότητα την οποία διέκοψε προσωρινά για έναν χρόνο, όταν αποδέχτηκε την πρόταση να διδάξει γερμανικά σε ελβετικό οικοτροφείο. Από το 1970 εγκαταστάθηκε στο Νόριτς της Ανατολικής Αγγλίας, διδάσκοντας σύγχρονη γερμανική λογοτεχνία στο εκεί πανεπιστήμιο. Το 1973 κατέθεσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο Ο μύθος της καταστροφής στο έργο του Ντέμπλιν.

Το 1986, με την εργασία του Η περιγραφή της καταστροφής: Η αυστριακή λογοτεχνία από τον Στίφτερ στον Χάντκε, αναγορεύτηκε καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου.

Το 1988 ανέλαβε την έδρα Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, ενώ το 1989 ίδρυσε το Βρετανικό Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης.

Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας βρήκε τραγικό θάνατο στις 14 Δεκεμβρίου 2001, όταν το αυτοκίνητο που οδηγούσε συγκρούστηκε με φορτηγό.

Ήδη, προτού γίνει γνωστός στο γερμανικό αναγνωστικό κοινό, το λογοτεχνικό του έργο είχε αποκτήσει τεράστια απήχηση στις ΗΠΑ, την Αγγλία και τη Γαλλία, ενώ αξιόλογο υπήρξε και το κριτικό του έργο πάνω στη γερμανόφωνη λογοτεχνία καθώς και πάνω στο σύγχρονο γερμανικό θέατρο.

Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ ο ίδιος έχει τιμηθεί με το λογοτεχνικό βραβείο του Βερολίνου (1994) και της Βρέμης (2002), το βραβείο Heinrich Boll (1997), το βραβείο Heinrich Heine (2000), κ. ά.

Επίσης υπήρξε υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας (1996).

Τα σημαντικότερα έργα του είναι: Οι ξεριζωμένοι (Άγρα, 2006), Άουστερλιτς (Άγρα, 2006), Η φυσική ιστορία της καταστροφής (Άγρα, 2008), Έκ του φυσικού (Άγρα, 2009), Οι δακτύλιοι τοϋ Κρόνου (Άγρα, 2009), Αίσθημα ιλίγγου (Άγρα, 2009), Campo Santo (Άγρα, ετοιμάζεται).
___________________________________
W. G. Sebald: "Αίσθημα ιλίγγου"