Απονομή του βραβείου "Διδώ Σωτηρίου - 2014"

Η φετινή γιορτή τής Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων ήταν διττή. Καλωσόρισε τα 26 νέα του μέλη για τα οποία τα τελευταία 2 χρόνια, μετά από εισηγήσεις και συζητήσεις, το Δ.Σ. αποφάσισε θετικά αλλά και απένειμε το βραβείο Διδώ Σωτηρίου στον Πέδρο Μπάδενας δε λα Πένια, μεταφραστή έργων της ελληνικής γραμματείας (αρχαίας και σύγχρονης) από τα ελληνικά στα ισπανικά, ειδικό σε θέματα βυζαντινού και μεταβυζαντινού πολιτισμού, πρώην διευθυντή του Ινστιτούτου Θερβάντες στην Αθήνα και με πολλές ακόμη ιδιότητες.

Το βραβείο Διδώ Σωτηρίου απονέμεται κάθε χρόνο σε Έλληνες ή ξένους συγγραφείς που με το έργο τους έχουν συμβάλει στην ανάδειξη της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό.

Ο Δημήτρης Καλοκύρης, Πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, αφού καλωσόρισε ονομαστικά τα νέα μέλη, αναφέρθηκε στο βραβείο Διδώ Σωτηρίου, σε πρόσωπα που τιμήθηκαν με αυτό στο παρελθόν αλλά και σε κάτι σημαντικό για την ίδια την Εταιρεία. Η Διδώ Σωτηρίου κληροδότησε στην Εταιρεία την οικία της στην Οδό Κοδριγκτώνος για τις ανάγκες στέγασής της.

Για τη συγγραφέα Διδώ Σωτηρίου μίλησαν η Άλκη Ζέη, ο Νίκος Μπελογιάννης και η Νένα Κοκκινάκη.

Η κα Άλκη Ζέη θυμήθηκε προσωπικές ιστορίες με τη θεία της, Διδώ Σωτηρίου. Όπως όταν ήταν 8 ετών και έδειξε στη θεία της ένα ποίημα που έγραψε. "Η αντίδρασή της ήταν σα να μου έλεγε να μην ξαναγράψω ποίημα", είπε. Στα 10 της χρόνια τής έδειξε ένα πεζό για να εισπράξει όμως την ενθάρρυνσή της να συνεχίσει.

Θυμήθηκε τα χρόνια τής κατοχής αλλά και τα μετέπειτα. "Πες μας Διδώ...", ρωτούσαν τη Διδώ Σωτηρίου για κάθε θέμα που τους απασχολούσε στο σπίτι, οικογενειακό ή γενικό. "Μετά την απελευθέρωση, η Διδώ ήταν προβληματισμένη αντί για χαρούμενη. Τη ρωτήσαμε γιατί και μας απάντησε ότι αφού αποκαλύφθηκαν όλοι όσοι ήταν στην παρανομία, πως θα βγουν πάλι όταν χρειαστεί;". Στην παρανομία; Πάλι; Γιατί; Ώσπου με τα Δεκεμβριανά που ακολούθησαν φάνηκε η πολιτική της διορατικότητα.

Η κα Ζέη κατάλαβε την επιρροή τής θείας της όταν βρέθηκε στην Τουρκία, στο Κιρκινζέ όπου διαδραματίζονται και τα Ματωμένα Χώματα. Εκεί είδε μία τεράστια αφίσα τής Διδούς σε μία γέφυρα. "Οι Τούρκοι μου έλεγαν μία φράση που δεν την καταλάβαινα. Μετά έμαθα ότι μου έλεγαν 'Ανάθεμα στους αίτιους', τη φράση με την οποία τελειώνουν τα Ματωμένα Χώματα".

Η κα Κοκκινάκη έκανε μία ολοκληρωμένη και ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή στη ζωή και την προσφορά τής Διδούς, λογοτεχνικής και πολιτικής.

Ο κος Νίκος Μπελογιάννης, γιος τού ανθρώπου με το γαρύφαλλο, αναφέρθηκε στη γυναίκα που τον μεγάλωσε μετά το θάνατο τού πατέρα του και τη φυλάκιση τής μητέρας του. Πως ζούσαν, τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν. "Η αστυνομία μας έδιωξε από το σπίτι μας μετά από καταγγελία γειτόνισσας για επικίνδυνη κομουνίστρια", είπε χαρακτηριστικά. "Η Διδώ έγραφε και φύλαγε τα χειρόγραφά της σε μία θυρίδα στην Εθνική Τράπεζα Συντάγματος όπου έστελνε και εμένα να αποθηκεύσω εκεί χαρτιά", θυμήθηκε ο κος Μπελογιάννης (τι βαρύ όνομα!).

Στη συνέχεια, οι συγγραφείς Νίνα Αγγελίδου και Φίλιππος Δρακονταειδής, μίλησαν για το βραβευόμενο Πέδρο Μπάδενας δε λα Πένια.

Η κα Αγγελίδου εξήρε το έργο τού κου Μπάνεδας, τις μεταφράσεις τής ελληνικής γραμματείας στα ισπανικά. Αρχαίας, Μεσαιωνικής, Ελύτη, Καβάφη, Σεφέρη. Έγραψε δοκίμια, έδωσε διαλέξεις.

"Μάλλον Έλληνας πρέπει να είναι!", είπε ο κος Δρακονταειδής για τον κο Μπάδενας. 

Αναφέρθηκε σε περιστατικό όπου ο κος Μπάδενας έσπασε το πόδι του όσο ήταν πρόεδρος τού ιδρύματος Θερβάντες στην Αθήνα αλλά και στην πρώτη του μετάφραση τού Καβάφη το 1982 η οποία έκανε 3 επανεκδόσεις. "Είναι υπεύθυνος για μία ολόκληρη γενιά Ισπανών ποιητών χαρακτηρίζοντάς τους 'Καβαφόλοουερς' (ή κάπως έτσι!)", είπε για τον κο Μπάδενας.

Τέλος, ο ίδιος ο κος Μπάδενας πήρε το λόγο και δήλωσε πως ένιωσε έκπληκτος όταν του ανακοινώθηκε η απόφαση για τη βράβευση. "Είναι τιμή και ευθύνη", δήλωσε ταπεινά.

Θυμήθηκε την πρώτη επαφή του με τη Διδώ. "Το 1966, όταν πρωτοήρθα στην Ελλάδα, γύρισα πίσω με μία βαλίτσα βιβλία. Ένα από αυτά ήταν τα Ματωμένα Χώματα. Η πρώτη προσπάθεια να το διαβάσω ήταν αποκαρδιωτική. Δεν ήξερα καλά τα νέα ελληνικά, ακόμα. Αργότερα το διάβασα στα γαλλικά και τελικά πάλι στα ελληνικά και ήρθα σε επαφή με τη γλώσσα τής ΜΙκράς Ασίας και τής Διδούς".

Ο κος Μπάδενας, μίλησε για το έργο τής μετάφρασης, τη σχέση τού μεταφραστή με το έργο και το συγγραφέα, την ευθύνη του απέναντι και στους δύο. "Χωρίς τη μετάφραση, δεν θα υπήρχε παγκόσμιος πολιτισμός", δήλωσε για να δείξει τη σημασία τής τέχνης του. "Από το 1982 συνεχώς βελτιώνω τη μετάφραση τού Καβάφη", είπε για να δείξει το πως αντιμετωπίζει ο ίδιος το ίδιο θέμα.

Ο κος Καλοκύρης απένειμε το έπαθλο στον κο Μπάδενας, που το φιλοτέχνησε ο γλύπτης Θόδωρος.

Παρατηρώ εδώ, στο τέλος τής γραφής αυτού τού κειμένου, ότι αναφέρομαι στη Διδώ με το μικρό της όνομα. Δεν είναι από αγένεια ή άλλο κατώτερο αίσθημα. Είναι διότι με αυτά που άκουσα την ένιωσα σα δικό μου άνθρωπο, ως πρόσωπο και ως συμπατριώτης της.

Στο τέλος τής εκδήλωσης, στο φουαγιέ τού Ιδρύματος Θεοχαράκη, μεταξύ κρασιού και μεζέ, οι συγγραφείς είχαν την ευκαιρία σε πηγαδάκια να μιλήσουν για πολλά...

Όλο το φωτογραφικό ρεπορτάζ για την εκδήλωση, είναι διαθέσιμο στη σελίδα Facebook τού Bookia.