Γκουλάγκ - Η αληθινή ιστορία

[ παρουσίαση ]

Το Γκουλάγκ –ο τεράστιος αριθμός σοβιετικών στρατοπέδων συγκέντρωσης– ήταν ένα σύστημα καταστολής και τιμωρίας. Η συγγραφέας Αν Άπλμπαουμ με το βιβλίο της «Γκουλάγκ – Η αληθινή ιστορία» (εκδόσεις Ιωλκός, 2009) παρουσιάζει χρονολογικά την ιστορία των στρατοπέδων, καθώς και τη λογική που φαινόταν να διέπει τη δημιουργία, την επέκταση και τη διατήρησή τους.

Το Γκουλάγκ άρχισε να εφαρμόζεται για πρώτη φορά το 1918, μετά τη Ρωσική Επανάσταση. Το 1929, ο Στάλιν αποφάσισε να επεκτείνει το σύστημα των στρατοπέδων, όχι μόνο για να χρησιμοποιήσει τα καταναγκαστικά έργα των κρατουμένων, προκειμένου να επιταχύνει την εκβιομηχάνιση της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και για να εκμεταλλευτεί τις φυσικές πλουτοπαραγωγικές πηγές των απέραντων, ακατοίκητων σχεδόν και απομακρυσμένων βόρειων περιοχών της χώρας. Στο τέλος της δεκαετίας του ‘30, στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας βρίσκονταν και στις 12 ζώνες ώρας της Σοβιετικής Ένωσης. Το σύστημα συνέχισε να εξαπλώνεται στη διάρκεια του πολέμου, φτάνοντας το αποκορύφωμά του μόνο στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Από το 1929 μέχρι το θάνατο του Στάλιν, το 1953, περίπου 18.000.000 άνθρωποι πέρασαν από το αχανές αυτό δίκτυο στρατοπέδων. Από αυτά τα 18.000.000, υπολογίζεται ότι περίπου 4.500.000 άνθρωποι δεν επέστρεψαν ποτέ στις εστίες τους.

Το Γκουλάγκ μετατράπηκε με τον καιρό σ’ ένα σχεδόν αυτόνομο οργανισμό, με δικούς του νόμους, συνήθειες, πνευματική παραγωγή, παραδόσεις, αργκό και σύστημα ηθικών κανόνων. Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου και σε κάθε θέμα που πραγματεύεται, η συγγραφέας εξετάζει πώς ήταν η ζωή μέσα στο πλαίσιο αυτού του φρικιαστικού συστήματος, πώς εργάζονταν οι κρατούμενοι, πώς κατάφερναν να επιβιώσουν. Ερευνά τους φρουρούς και τους δεσμοφύλακες, τη φρίκη των μεταγωγών μέσα σε άδεια βαγόνια μεταφοράς ζώων, την παράξενη φύση των συλλήψεων και των προσαγωγών των κατηγορουμένων στη δικαιοσύνη που γίνονταν στη Σοβιετική Ένωση, τον αντίκτυπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τις σχέσεις ανάμεσα σε διαφορετικές εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες, τους δραπέτες, όπως επίσης και τις ασυνήθιστες για τα δεδομένα της εποχής εξεγέρσεις που σημειώθηκαν τη δεκαετία του 1950.

Καταλήγοντας, εξετάζει το ενοχλητικό ερώτημα, γιατί το θέμα του Γκουλάγκ συνέχισε να καλύπτεται με το πέπλο του μυστηρίου στην ιστορική μνήμη τόσο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης όσο και της ίδιας της Δύσης.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό, διεθνή βιβλιογραφία και ευρετήριο.

Λίγα λόγια για την συγγραφέα

Η Αν Άπλμπαουμ (Anne Applebaum) είναι αρθρογράφος και μέλος της ομάδας σύνταξης της «Washington Post». Έχει εργαστεί ως συντάκτρια εξωτερικών ειδήσεων και βοηθός συντάκτη για το περιοδικό «Spectator» (του Λονδίνου), ως ανταποκρίτρια στη Βαρσοβία για τον «Economist», όπως επίσης και για πολλές βρετανικές εφημερίδες. Η δουλειά της έχει επίσης δημοσιευτεί στις σελίδες των «New York Review of Books», «Foreign Affairs» και «Wall Street Journal». Είναι η συγγραφέας του βιβλίου «Between East and West: Across the Bor-derlands of Europe» (1995).

Στο τελευταίο βιβλίο της "Γκουλάγκ - Η αληθινή ιστορία" (εκδόσεις Ιωλκός, 2009) χρησιμοποιώντας νέες πηγές, όπως επίσης και την προσωπική της, γνήσια ιστορική, έρευνα, αναλαμβάνει για πρώτη φορά, να παρουσιάσει μια πλήρως τεκμηριωμένη εξιστόρηση του σοβιετικού συστήματος στρατοπέδων, από τις απαρχές του, που χρονολογείται από την περίοδο της Σοβιετικής Επανάστασης, μέχρι την κατάρρευσή του στην εποχή της γκλάσνοστ.
_____________________________________________
Αν Άπλμπαουμ (Anne Applebaum): "Γκουλάγκ - Η αληθινή ιστορία" - μετάφραση: Ελευθερία Τσίτσα

ISBN 978-960-426-502-2 - σελ. 736 - τιμή 28,00 ευρώ - έκδοση Δεκεμβρίου 2009