Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας

[ παρουσίαση ]

Νεαρή γυναίκα με ικανοποιητική οικογενειακή ζωή συνάπτει αιφνιδίως εξωσυζυγική σχέση. Ο άντρας της, την ίδια εποχή, αποκτά και αυτός έναν εκτός γάμου δεσμό με αρκετά νεότερή του κοπέλα.

Το μεγάλο πάθος της την οδηγεί στη λυτρωτική απώλεια κάθε αναστολής και αυτοελέγχου, στην πλήρη ταύτιση με τον άλλο και με τον εαυτό, στη χαρούμενη συμφιλίωση ακόμα και με την ιδέα του θανάτου. Αναλώνεται όμως μάλλον γρήγορα.

Όταν έρχεται η κρίσιμη ώρα των αποφάσεων, βαθιές μεταβολές στη σχέση του αρχικού ζευγαριού συντελούν στην επανεκτίμηση της νηφαλιότητας, του χιούμορ και της αυτοσυνείδησης, στην επιστροφή της ειρωνείας. Η σχέση όμως του άντρα με την κατά πολλά χρόνια νεότερή του κοπέλα διατηρείται, δημιουργώντας νέες ισορροπίες, την πάλη με το αίσθημα της ζήλιας και, για τη σύζυγο που επανέκαμψε, τη νοσταλγία του πάθους' την πιθανότητα να ξαναρχίσει κάποτε μια καινούργια ιστορία έρωτα. Πρόκειται για ένα τέλος ανοιχτό.

Στο μυθιστόρημα, παρόλο που τα πάθη είναι έντονα, κανείς από τους ήρωες δεν προβαίνει σε ακραίες πράξεις, όπως συμβαίνει σε άλλα παρόμοιας θεματολογίας έργα. Η συγγραφέας δηλώνει -σε σχόλιά της μέσα στο κείμενο- πως δεν συμπαθεί τέτοιου είδους λύσεις. Στην εποχή της αυτοσυνείδησης, στον καιρό της ειρωνείας, η πιο ταιριαστή λύση είναι ο συμβιβασμός - κάτι που προσλαμβάνει τόσο πολιτικές όσο και αισθητικές προεκτάσεις (μεταρρυθμίσεις μάλλον παρά ρήξεις, ρεαλισμός περισσότερο παρά συμβολισμός και μυστικισμός).

Η μάλλον ορθολογική αντιμετώπιση των καταστάσεων, ωστόσο, δεν εμποδίζει τη συγγραφέα να αναπτύξει ένα δίκτυο υπαινιγμών και ανταποκρίσεων μέσα στο κείμενο, όπου τα πρόσωπα νιώθουν τα ίδια πράγματα ή χρησιμοποιούν εν αγνοία τους τα ίδια λόγια. Αλλά ακόμα και οι πολλαπλές παρουσίες γάτων στο μυθιστόρημα δημιουργούν ίσως ένα λάιτ μοτίβ, δεν παραπέμπουν όμως στα κλασικά σύμβολα του έρωτα και του θανάτου.

Η συγγραφέας προτιμά το συμπτωματικό από το μυστικά αιτιολογημένο. Συνδυάζοντας τη γυναικεία ευαισθησία με τον σύγχρονο τρόπο γραφής, η Αγγέλα Καστρινάκη συνθέτει ένα ψυχογραφικό μυθιστόρημα με πολλές κοινωνιολογικές συνιστώσες γύρω απ' το "ευτυχισμένο" μικροαστικό μοντέλο ζωής.

Το μυθιστόρημα ασχολείται με το διαρκές θέμα της φθοράς των σχέσεων, της απιστίας, του πειρασμού της αυτοκτονίας. Το έργο είναι αναστοχαστικό, με συγγραφικά αυτοσχόλια και συλλογισμούς γύρω από διάσημα ερωτικά τρίγωνα: οι Εκλεκτικές συγγένειες του Γκαίτε, η Απιστία του Μπέργκμαν και η παθιασμένη σχέση της Πηνελόπης Δέλτα με τον Ίωνα Δραγούμη αποτελούν αφορμές στοχασμού για τον έρωτα. Η διαφορά είναι ότι η ιστορία της Αγγέλας Καστρινάκη διαδραματίζεται στις μέρες μας, την εποχή της άκρας αυτοσυνειδησίας, με άλλα λόγια στα χρόνια της ειρωνείας. Πάθος αλλά και χιούμορ, απώλεια του αυτοελέγχου αλλά και ειρωνεία αποτελούν τα αντικείμενα του μυθιστορήματος, όπως και τους τρόπους της συγγραφής του.

Λίγα λόγια για την συγγραφέα

Η Αγγέλα Καστρινάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας στο Φιλολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έχει δημοσιεύσει τέσσερις συλλογές διηγημάτων και έναν τόμο με αυτοβιογραφικά δοκίμια. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες.

Έχει τιμηθεί με το βραβείο ελληνοτουρκικής φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί και με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου για τη μελέτη της «Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950».
_____________________________________________
Αγγέλα Καστρινάκη: "Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας"

ISBN 978-960-19-0300-2 - σελ. 375 - τιμή 16 ευρώ - έκδοση 2008