Ο πότης

Δεκαετία του '30. Ο Έρβιν και η Μάγδα Ζόμερ ζουν μια ήσυχη, ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή. Όλα όμως ανατρέπονται, όταν η επιχείρησή τους παίρνει την κάτω βόλτα, μετά την αποχώρηση της δραστήριας και δυναμικής Μάγδας.

Η δυσμενής αυτή εξέλιξη κλονίζει τον γάμο τους συθέμελα και τελικά συνθλίβει τον Έρβιν, ο οποίος γυρίζει την πλάτη στην πραγματικότητα και καταφεύγει στο ποτό. Το αλκοόλ αμβλύνει ένα αίσθημα αδυναμίας που τον κατέτρυχε ανέκαθεν, του προσφέρει διαφυγή από την πεζή, απονεκρωμένη καθημερινότητα, που ασφυκτιά μέσα σ' ένα σύστημα άτεγκτων γερμανικών κανόνων, και του αποκαλύπτει την απόλαυση που μπορεί να προσφέρει το ανοιξιάτικο ξύπνημα της φύσης αλλά και της καταπιεσμένης του σεξουαλικότητας.

Παρασυρμένος από τη μέθη που του προκαλεί η ανακάλυψη πρωτόγνωρων εμπειριών, παραπαίοντας ανάμεσα στην ενοχή που συνεπάγεται η απώλεια της αστικής αξιοπρέπειας και στην ηδονή που νιώθει τσαλαπατώντας την, αποξενώνεται από το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον· έρμαιο πλέον ενός ανεξέλεγκτου αλκοολισμού, θύμα των ανθρώπων του υποκόσμου που συναναστρέφεται, συλλαμβάνεται λόγω παραβατικής συμπεριφοράς και φυλακίζεται σε άσυλο.

Περιγράφοντας τις ψυχικές μεταπτώσεις του ήρωα, ο συγγραφέας σκηνοθετεί με δεξιοτεχνία τη συνάντηση του τραγικού με το κωμικό, με φόντο το ζοφερό άσυλο, μικρογραφία μιας κοινωνίας που βυθίζεται στη φρίκη του Ναζισμού.

"Το μυθιστόρημα "Ο πότης" άρχισε να γράφεται το 1944, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού του συγγραφέα σε ναζιστικό ίδρυμα λόγω αλκοολισμού και παραβατικής συμπεριφοράς, και εκδόθηκε το 1950.

Με τις εμπνευσμένες προσωπογραφίες εγκληματιών και ψυχασθενών (οι οποίες, αν ήταν εικαστικά έργα, θα αποτελούσαν χαρακτηριστικά δείγματα του γερμανικού εξπρεσιονισμού), με τις περιγραφές ομοφυλοφιλικών ερώτων και τη ρεαλιστική αναπαράσταση των συνθηκών διαβίωσης, που δεν άφηναν καμιά αμφιβολία για την πρόθεση των Αρχών να οδηγήσουν τους τροφίμους σε αργό θάνατο, συνιστούσε μια πρωτοφανή παρέκκλιση από την επίσημη πολιτική στον τομέα της λογοτεχνικής παραγωγής".  (από το Επίμετρο της έκδοσης)

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

O Χανς Φάλαντα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen) γεννήθηκε το 1893 στο Γκράιφσβαλντ και πέθανε το 1947 στο Βερολίνο.

Άσκησε διάφορα επαγγέλματα (τοπογράφος, λογιστής, νυχτοφύλακας, έμπορος δημητριακών και διαφημιστής).

Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε ως μεταφραστής και δημοσιογράφος. Επηρεασμένος αρχικά από τον εξπρεσιονισμό, εμφανίζεται στα γράμματα το 1920 με το μυθιστόρημά του "Der junge Goedeschal".

To 1926 καλύπτει ως δημοσιογράφος την περίφημη δίκη της εξέγερσης των αγροτών στο Neumunster. Από το πρακτικά της δίκης αυτής είναι εμπνευσμένο το μυθιστόρημά του "Bauern, Boyren und Bowbe"· Ο Φάλαντα προσχωρεί στο καλλιτεχνικό κίνημα "Νέα Αντικειμενικότητα" και ασπάζεται τον κοινωνικό νατουραλισμό με τη συνειδητή χρήση του απλού ύφους.

Το 1932 κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του "Kleiner Mann - was nun?" (αγγλ. έκδ. "Little Man, What Now?"), το οποίο περιγράφει την καθημερινή ζωή των προλεταριοποιημένων μικροαστών. Με το βιβλίο αυτό ο Φάλαντα αποκτά παγκόσμια φήμη.

Αγοράζει τότε ένα αγρόκτημα στο Μέκλεμπουργκ και ασχολείται με την καλλιέργειά του. Ακολουθούν δώδεκα περίπου μυθιστορήματα και ένα βιβλίο με αυτοβιογραφικές αναμνήσεις. Ξεχωρίζουν το "Wolf unter Wolfen" (1932), μια ακριβής σκιαγράφηση του κοινωνικού χάους κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, το "Wer einmal aus dem Blechnapf frisst?" (1934) και το "Der eiserne Gustav" (1938), μυθιστόρημα - ποταμός, μια τοιχογραφία της ζωής στο Βερολίνο από το 1914 έως το 1924, μια σκοτεινή και σκληρή περιγραφή της παρακμής και σταδιακής εξαθλίωσης των μικροαστικών στρωμάτων.

Ο Φάλαντα εγκαταλείπει το αγρόκτημά του και εγκαθίσταται στο Βερολίνο, όπου τον Φεβρουάριο του 1947 πεθαίνει από υπερβολική δόση υπνωτικών, έχοντας ολοκληρώσει το μυθιστόρημα "Μόνος στο Βερολίνο" ("Jeder stirbt für sich allein", αγγλ. μτφρ. "Every Man Dies Alone"), σχετικά με την πραγματική ιστορία του ζεύγους Otto και Elise Hampel, που εκτελέστηκαν από τους Ναζί, κατά τη διάρκεια του πολέμου, εξαιτίας της αντιφασιστικής τους δράσης.

Το 1950 κυκλοφορεί το πιο προσωπικό του βιβλίο "Der Trinker" ("Ο πότης", αγγλ. έκδ. "The Drinker", 1944), μια βαθιά αυτοβιογραφική εξιστόρηση της ζωής με τους Ναζί.

Ο Χανς Φάλαντα παρέμεινε δημοφιλής συγγραφέας στη Γερμανία και μετά το θάνατό του, ωστόσο ορισμένα από τα ανέκδοτα έργα του θεωρείται ότι χάθηκαν ή πουλήθηκαν, εν μέρει εξαιτίας της αμέλειας και εν μέρει εξαιτίας του εθισμού στα ναρκωτικά της δεύτερης γυναίκας και μοναδικής κληρονόμου του, Ulla Losch.

Η ανάδυση του σημαντικού αυτού συγγραφέα από τη λήθη έγινε το 2009, όταν ο αμερικανικός εκδοτικός οίκος Melville House Publishing εξέδωσε και πάλι στα αγγλικά τα βιβλία του "Little Man, What Now?", "The Drinker" και "Every Man Dies Alone", που γνώρισαν, στη συνέχεια, μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες.

___________________

Χανς Φάλαντα (Hans Fallada): "Ο πότης"

ISBN 978-618-5004-04-0, σελ. 424, έκδοση 2013