Η απεργία των ψηφοφόρων

Ο Οκτάβ Μιρμπώ ήταν συγγραφέας, κριτικός τέχνης και δημοσιογράφος. Είναι γνωστός στις μέρες μας κυρίως για το μυθιστόρημά του Ημερολόγιο μιας καμαριέρας, που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Λουί Μπουνιουέλ.

Λιβελλογράφος που έκανε τους πάντες να τρέμουν, αλλά και νεωτεριστής μυθιστοριογράφος, έγραψε θεατρικά έργα κλασικά και μοντέρνα μαζί.

Λογοτεχνικά ανορθόδοξος, πέρα από κατηγοριοποιήσεις, περιφρονούσε σχολές και θεωρίες και έσβηνε μέσα σε όλα τα λογοτεχνικά είδη τη ριζική του αποστροφή προς οτιδήποτε θεσμικό. Βίαια ατομικιστής και αναρχικός, ενσάρκωνε τον κριτικό, δυνητικά ανατρεπτικό διανοούμενο.

Το "Η Απεργία των ψηφοφόρων" είναι ένα χρονικό αναρχικής έμπνευσης που δημοσιεύτηκε στις 28 Νοεμβρίου 1888 στην εφημερίδα Le Figaro. Για τον Μιρμπώ, η καθολική ψηφοφορία και η προσφυγή στις εκλογές δεν είναι τίποτε άλλο από μια απάτη στημένη από τους κυρίαρχους, για να αποκτούν φτηνά τη συναίνεση αυτών τους οποίους καταπιέζουν και εκμεταλλεύονται. Καλεί λοιπόν τους ψηφοφόρους να απεργήσουν στις κάλπες και να φερθούν όχι σαν αγελαία πρόβατα αλλά ως πολίτες πνευματικά διαυγείς.

Στα δύο κείμενα που περιλαμβάνονται εδώ, ο Μιρμπώ πραγματεύεται το θέμα της εξουσίας, όχι μόνο για τον τρόπο με τον οποίο ασκείται στο άτομο, αλλά επίσης, και κυρίως, για τον τρόπο που την εσωτερικεύουν και την ενστερνίζονται οι ίδιοι οι κυβερνώμενοι.

«Ανάμεσα στους κλέφτες και τους δημίους του, έχει τις προτιμήσεις του και ψηφίζει υπέρ του πιο άπληστου ή του πιο αιμοδιψούς. Ψήφισε χθες, θα ψηφίσει αύριο, θα ψηφίζει πάντα. Τα πρόβατα οδηγούνται στο σφαγείο. Είναι σιωπηλά και δεν ελπίζουν τίποτα. Τουλάχιστον όμως δεν ψηφίζουν τον σφαγέα τους ή τον αστό που θα τα καταβροχθίσει. Πιο ζώο από τα ζώα, πιο πρόβατο από τα πρόβατα, ο ψηφοφόρος εκλέγει τον σφαγέα του και επιλέγει τον αστό του. Έκανε τις επαναστάσεις για να κατακτήσει αυτό το δικαίωμα. [...]

Είναι καλό να ονειρεύεσαι. Τα όνειρα καταπραΰνουν την οδύνη. Αλλά να αποκλείσεις τον άνθρωπο από τα όνειρά σου. Όπου άνθρωπος, εκεί και πόνος και μίσος και φόνος. Κυρίως, να θυμάσαι ότι ο άνθρωπος που ζητιανεύει τις ψήφους είναι από το γεγονός αυτό και μόνο ένας άνθρωπος ανέντιμος, διότι, σε αντάλλαγμα της εξουσίας και του πλούτου που απέκτησε χάρη σ’ εσένα, σου υπόσχεται ένα σωρό θαυμάσια πράγματα, τα οποία δεν θα σ’ τα δώσει, και δεν είναι άλλωστε μέσα στις δυνατότητές του να σ’ τα δώσει. Ο άνδρας που εξυψώνεις δεν εκπροσωπεί ούτε την εξαθλίωσή σου ούτε τις επιδιώξεις σου ούτε τίποτα. Εκπροσωπεί μόνο τα δικά του πάθη και τα δικά του συμφέροντα, τα οποία είναι αντίθετα από τα δικά σου».

____________________

Οκτάβ Μιρμπώ (Octave Mirbeau): "Η απεργία των ψηφοφόρων" - μετάφραση: Ανδρέας Στάικος

ISBN 978-960-505-127-3, σελ. 40, τιμή 5,00 ευρώ, έκδοση Μαΐου 2014