Τα πιο απλά και φρέσκα υλικά μπορούν να εγγυηθούν ένα εξαίσιο αποτέλεσμα, αρκεί να το θέλει ο συγγραφέας. Αυτή είναι μια γενική αρχή, στην οποία ελάχιστοι Έλληνες λογοτέχνες σήμερα πειθαρχούν.
Προφανώς, θύματα και οι ίδιοι της ψευδαίσθησης ότι ο αναγνώστης μάλλον επιβραβεύει την άσκοπη και αδιέξοδη πολυπλοκότητα παρά την γλυκύτητα του ύφους και την ομαλότητα της ροής του κειμένου, εξαντλούν το συγγραφικό τους ταλέντο προσπαθώντας να κατακτήσουν ένα αναγνωστικό κοινό που, τελικά, ποτέ δεν μένει πιστό και ποτέ δεν επιστρέφει.
Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος αποδεικνύει πως γνωρίζει αυτή την παγίδα. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου του, γίνεται αντιληπτό πως κανένα άγχος και καμιά εμμονή δεν κατατρέχει τον συγγραφέα. Ο λόγος ρέει μεστός, απέριττος μα όχι φτωχός, με μια πηγαία ειλικρίνεια που εύκολα πείθει και τον πιο καχύποπτο ανανγώστη, και μια καθαρότητα ικανή να τιθασεύσει την ακόρεστη δίψα του για υπερβολές -σημεία των καιρών της ταχύτητας και της ρηχότητας που όλοι βιώνουμε, και που, δυστυχώς, χαρακτηρίζουν πλέον ακόμη κι αυτή την καλλιτεχνική δημιουργία.
Ο συγγραφέας εδώ δεν σκοπεύει να επικαλεστεί την ελαστικότητα της κρίσης τού αναγνώστη, που πρόθυμα ανέχεται τις αστοχίες γνωστών και καταξιωμένων λογοτεχνών, μα αρνείται πεισματικά να συγχωρέσει τις όποιες αδυναμίες ενός πρωτόλειου. Άλλωστε το βιβλίο του γνωστού μουσικού παραγωγού και αρθρογράφου δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αυτά που συνήθως βρίσκουμε στην κορυφή της λίστας των ευπωλήτων. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με πειραματισμό ή πρώτο δειλό βήμα, αλλά με ενσυνείδητη λογοτεχνία που, παρά την "βρεφική" της ηλικία, καταφέρνει τελικά να επιβληθεί και να κερδίσει.
Τα εργαλεία του συγγραφέα δεν τα χαρακτηρίζει πρωτοτυπία: απλές περιγραφές ορισμένου ή, πιο σωστά, ελεγχόμενου βάθους, μακροσκελείς αλλά περιεκτικοί διάλογοι, αλληλουχία των γεγονότων με ταυτόχρονη χρήση του δικαιώματος εκτεταμένων αναχρονισμών.
Σε όλο το κείμενο υφέρπει μια έντονα νοσταλγική διάθεση για ό,τι ο μοντερνισμός και η εξέλιξη προσπέρασε άκαρδα: το μπακαλικάκι της γειτονιάς, με τα μπακαλοτέφτερα και την αγωνία των πελατών να ξεχρεώσουν, για να μπορούν του λοιπού να λαμβάνουν˙ το φιλότιμο και η αίσθηση καθήκοντος των ανθρώπων του μόχθου, που πάντα βρίσκονται στο έλεος της εκμετάλλευσης των χορτασμένων˙ η αγνότητα και η ειλικρίνεια στις ανθρώπινες σχέσεις, με έμφαση στην αντίληψη της κοινής μοίρας που δένει τα ζευγάρια˙ ο λόγος τιμής ενός άνδρα που υπόσχεται˙ ο έρωτας και η διαρκής αντιπαλότητα με την πικρή καθημερινότητα που δοκιμάζει τις αντοχές του και, τέλος, ο φόβος της άγνωστης δύναμης που κατοικεί στα ουράνια -ένας φόβος αυθόρμητος κι ενστικτώδης, πολύ όμως διαφορετικός από αυτόν που σπέρνει στις άδολες καρδιές η επίσημη θρησκεία με όλη την τυπολατρία και τον καθωσπρεπισμό που την χαρακτηρίζουν.
Από την άποψη της τεχνικής, ο συγγραφέας αποδεικνύεται εύστοχα ευρηματικός. Ενώ αρχικά εμφανίζεται ως ο βασικός αφηγητής, στη συνέχεια δίνει εναλλακτικά την σκυτάλη στον πρωταγωνιστή της ιστορίας -τον "άγιο άθεο", υιοθετώντας αβίαστα το τρικ της ψευδοπαράλληλης εξιστόρησης δύο επιπέδων. Έτσι, θωρακίζει τον αναγνώστη του από τον κίνδυνο της κόπωσης που συχνά προκαλεί η ευθεία εξιστόρηση. Η αφήγηση μέσα στην αφήγηση λειτουργεί ως "σταθμός ανάπαυσης" για τον αναγνώστη, το ενδιαφέρον του οποίου κορυφώνεται σταδιακά, σαν αυτός να ανέρχεται μια κλίμακα 200 σελίδων με την ανάσα κομμένη, που η κορυφή της ωστόσο τον βρίσκει νηφάλιο και ευδαίμονα, δίχως ταχυπαλμίες κι αγκομαχητά!
Αν αυτό δεν αποτελεί απόδειξη ενός πηγαίου συγγραφικού ταλέντου, τότε σίγουρα έχουμε λησμονήσει την ενδεχόμενη τέρψη τής μη έκπληξης! Εν προκειμένω, την τέρψη που χαρίζει μια απλή εξιστόρηση, δοσμένη σ' ένα διάφανο, αποκαλυπτικό περιτύλιγμα -ακριβώς για ν' αποφευχθούν οι αυθαίρετες κι απατηλές ερμηνείες των ευφάνταστων, ανυπόμονων αναγνωστών.
Ένα καλογραμμένο, σεμνό βιβλίο, που ξεχειλίζει από ευαισθησία...
Διαβάστε επίσης: "Άγιος άθεος"
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου