Για τα πράγματα που λείπουν

[ παρουσίαση ]

Τα κείμενα του βιβλίου προέρχονται από απομαγνητοφωνήσεις τηλεοπτικών εκπομπών στην ΕΤ1. Δεκαοκτώ καλλιτέχνες, διευθυντές μουσείων και επιμελητές τέχνης συζητούν με την Κατερίνα Ζαχαροπούλου. Είναι όλοι τους βαθιά στοχαστικοί. Και παρότι από τη μορφή με την οποία παρουσιάζονται οι συνεντεύξεις απουσιάζουν τόσο η εικόνα των έργων τους όσο και η αύρα της ζωντανής παρουσίας τους, ωστόσο αναδεικνύονται οι λόγοι για τους οποίους κάνουν τέχνη, ή είναι μέσα σ’ αυτήν.

«Γι' αυτό ένας καλλιτέχνης γίνεται καλλιτέχνης. Για τα πράγματα που λείπουν, όχι για τα πράγματα που έχει.» - Γιάννης Κουνέλλης

«Έτσι δημιούργησα αυτό το έργο. Ένας άντρας ανοίγει μια πόρτα. Από αυτή κοιτά την αντανάκλασή του στον καθρέφτη. Βλέπει τον εαυτό του μέσα στην αντανάκλαση. Βλέπει τον εαυτό του ανάποδα. Όμως, η άλλη πλευρά έχει βία. Στα έργα μου δεν μπορώ να εκφράσω την τρυφερότητα. Μακάρι να μπορούσα. Μπορώ να την εκφράσω σε μια γυναίκα, αλλά όχι στα έργα μου. Πιστεύω ότι η βία είναι έκφραση των απογοητεύσεων που περνώ στο ατελιέ μου.» - Juan Muῆoz

«Η μελαγχολία ανά τους αιώνες «αλλάζει διαθέσεις». Με τον ίδιο τρόπο που αλλάζει διαθέσεις ένας άνθρωπος. Η μελαγχολία δεν είναι μόνο κατάπτωση, αλλά και ανύψωση. Δεν είναι μόνο απογοήτευση, αλλά και ενθουσιασμός. Δεν είναι μόνο θλίψη. Είναι επίσης και παραφορά, ενθουσιασμός.» - Jean Clair

«Οι ιδέες μου έχουν σχέση με την πνευματική δυσπιστία.» - Peter Greenaway

«Μου είπαν ότι μπορεί να μπλέξω. Τους απάντησα και εγώ τότε: «Βλέπετε αυτό το καρτούν; Δεν είναι δικό μου. Βλέπετε το κείμενο; Ούτε αυτό είναι δικό μου. Το δικό μου έργο είναι το κενό πού υπάρχει μεταξύ τους». Έχω ξαναπεί την ιστορία αλλά είναι χρήσιμη.» - Joseph Kosuth

«Δεν σχηματίζουμε γνώμη για κάτι που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε. Συνεχώς μας ζητάνε να υπογράφουμε αιτήσεις ενάντια σε κάτι. Λέμε «όχι», διότι ό,τι και αν γίνει, για μας είναι τέλειο. Έχουμε δει πολλές αλλαγές και θα δούμε κι άλλες ακόμα. Δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι πού δεν θα επηρεάσουμε καθόλου. Γι’ αυτό εστιάζουμε μόνο στην τέχνη μας, την οποία μπορούμε να επηρεάσουμε. Τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία, δεν μας νοιάζουν.» - Gilbert & George

«Δεν είναι δυνατόν να αναπαραστήσω την εμπειρία μου στην γκαλερί. Αυτό το μέρος του έργου μου τρέφει τη φαντασία και δίνει στον θεατή την ιδέα ότι η Τέχνη μπορεί να γίνει οπουδήποτε, οποτεδήποτε και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Μπορεί να διαρκέσει λίγες στιγμές, λίγες ώρες ή εκατό χρόνια. Μπορεί να τη δουν λίγοι ή κανένας. Έχω την ελευθερία να δουλέψω υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Οι φωτογραφίες, τα κείμενα και οι χάρτες μού δίνουν αυτή την ελευθερία.» - Richard Long

«Η ιστορία της τέχνης καθίσταται γραμμική, ενώ στην πραγματικότητα είναι ανακατεμένη και διαδραματίζονται πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Έπρεπε να αλλάξουμε στο νέο μουσείο τον τρόπο που αφηγούμαστε αυτή την ιστορία, να την αποδώσουμε με όλες τις αποχρώσεις της για να καταλάβουν οι επισκέπτες ότι η ιστορία δεν είναι σε ενικό αριθμό, αλλά σε πληθυντικό.» - Glenn Lowry (MoMA)

«Υπήρξε περίοδος που ο θάνατος συνδεόταν με τη ζωή. Και πιστεύω ότι η δουλειά μου έχει να κάνει μ’ αυτό. Με τον εορτασμό του θανάτου ως μιας θετικής αίσθησης. Κάτι νεκρό, ένα αντικείμενο, ας πούμε, σε κρατάει ξύπνιο. Είναι σημαντικό στοιχείο της ζωής. Και φυσικά οι άγγελοι... Έχω φτιάξει πολλούς αγγέλους.» - Jan Fabre

Λίγα λόγια για την συγγραφέα

Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην Αθήνα και παρακολούθηκε ειδικά παιδαγωγικά σεμινάρια για τη σύγχρονη τέχνη στο Centre George Pompidou. Ανέπτυξε πλούσια παιδαγωγική δραστηριότητα σε θέματα σύγχρονης τέχνης χωρίς να σταματήσει να εργάζεται ως καλλιτέχνης.

Έχει πραγματοποιήσει εκπαιδευτικά προγράμματα στο Chicago Cultural Center, την Εθνική Πινακοθήκη, το ΕΜΣΤ (Φιξ), το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και σε αρκετούς δήμους στην Ελλάδα.

Από το 1995 συνεργάζεται με την ΕΡΤ σε προγράμματα για τα εικαστικά. Έχει επιμεληθεί και κατασκευάσει το βιβλίο Παιχνίδι με την τέχνη και το CD-ROM Ο σταθμός της τέχνης από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επίσης αρθρογραφεί συχνά, ενώ έχει επιμεληθεί και παρουσιάσει ραδιοφωνικές εκπομπές για την τέχνη. Έχει εκθέσει έργα της σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις.
_______________________________________________
Κατερίνα Ζαχαροπούλου: "Για τα πράγματα που λείπουν"

ISBN 978-960-325-874-2 - σελ. 328 - τιμή 19,00 ευρώ - έκδοση Δεκεμβρίου 2009