Ερμηνευτικά για τη Σχολή της Φραγκφούρτης

[ παρουσίαση ]

«Η ίδια η συνενοχή της μεταφυσικής σκέψης με το θεσμικό σύστημα της κοινωνίας αποδυνάμωσε βαθιά το αίτημά της για ανεξαρτησία, αποκαλύπτοντας την κοινή τους πρόθεση να υπαγάγουν το ανοιχτό γίγνεσθαι του κόσμου στη σφαίρα του λογικο-διοικητικού ελέγχου. Η αφελής αλαζονεία του Λόγου, αφυπνιζόμενη σ' ένα κλάσμα αστραπής πριν από την έσχατη πτώση, ορίζει άθελά της την ως εδώ ιστορία του πολιτισμού με τον τρόπο της τραγωδίας - ανέκκλητη διαλεκτική της ύβρεως και της νεμέσεως. Μέσ' από ένα τέτοιο αδιέξοδο μόνο εξαιρετικά πολύπλοκες στρατηγικές, ασυνήθιστα εμπνευσμένες και απελπισμένα θαρραλέες, μπορούν να επιβιώσουν· και η Κριτική Θεωρία εκπροσώπησε στον εικοστό αιώνα την τελευταία ίσως μεγάλη προσπάθεια της σκέψης, όχι απλώς να διασωθεί η ίδια, αλλά και να διασώσει μαζί της, ακέραιο και λυτρωμένο τον ίδιο τον κόσμο.» - Φώτης Τερζάκης

Το βιβλίο αυτό καταπιάνεται ερμηνευτικά με διάφορα προβλήματα που γεννούν οι πολλές επιμέρους πραγματεύσεις της Σχολής της Φραγκφούρτης, με τρόπο που αναδεικνύει τη βαθύτερη ενότητα του θεωρητικού της εγχειρήματος. Ταυτόχρονα, πέρα από την απαραίτητη ιστορική ανασύσταση, επιχειρείται να δοκιμαστούν ορισμένες από τις θεωρητικές της στρατηγικές στην αναμέτρηση με προβλήματα που αφορούν το δικό μας παρόν, τα οποία δεν αντιμετώπισαν ως τέτοια οι ίδιοι οι θεμελιωτές της: σαν να λέμε, μια απόπειρα δημιουργικής οικειοποίησης αυτής της σκέψης και ζωντανής προέκτασής της σε μια πραγματικότητα που απαιτεί τον προσωπικό μας αναστοχασμό και την πράξη.

Καρπός πολύχρονης και διεξοδικής ενασχόλησης του Φώτη Τερζάκη με τη Σχολή της Φραγκφούρτης και την Κριτική Θεωρία, τα δοκίμια που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά σ' αυτό τον τόμο παρακολουθούν φυσιογνωμίες και θεματικές, άλλοτε αποκλίνουσες κι άλλοτε αλληλοσυμπληρούμενες, που συχνά διασταυρώνονται μεταξύ τους, διακόπτονται και επανεμφανίζονται αλλού. Σαφώς πάντως ο συγγραφέας δεν αντιλαμβάνεται ως μέρος του αντικειμένου του την επικοινωνιακή θεωρία του Jürgen Habermas: στη λεγόμενη Νέα Σχολή γίνονται μόνο περιορισμένες αναφορές προκειμένου κυρίως να τονιστούν οι διαφορές της με την αληθινή Σχολή της Φραγκφούρτης, η οποία εκπνέει συμβατικά το 1969 με τον θάνατο του Adorno. Αντίθετα, έχουν περιληφθεί σύντομα δοκίμια που αφορούν προσωπικότητες και συγγραφείς -από τις ΗΠΑ, την πρώην Ανατολική Ευρώπη, αλλά και την Ελλάδα- οι οποίοι δεν εντάσσονται συμβατικά στην ιστορική Σχολή της Φραγκφούρτης, φέρουν όμως ευδιάκριτα το ίχνος της επιρροής της ή συνομιλούν προνομιακά μαζί της.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Φώτης Τερζάκης γεν­νή­θη­κε το 1959 στην Πά­τρα. Ί­δρυ­σε και διηύθυνε τις εκ­δό­σεις Praxis (1982-1990), συνεργάστηκε ως επιμελητής σειρών σε διάφορα εκδοτικά εγχειρήματα και ως βιβλιοκριτικός με τις εφημερίδες Ελευθεροτυπία, Καθημερινή και Αυγή. Έ­χει επίσης ερ­γα­στεί ε­ρευ­νη­τι­κά, στο πλαί­σιο σε­μι­να­ρί­ων, σε ποι­κί­λους το­μείς των επιστημών του ανθρώπου --φι­λο­σο­φί­α, πο­λι­τι­κή ψυ­χο­λο­γί­α, ομαδική ανάλυση, κοι­νω­νι­κή ανθρωπο­λο­γί­α-- και α­πό το 1992 ώς το 2001 συνδιορ­γά­νω­σε το ανεξάρ­τη­το Θρη­σκειο­λο­γι­κό Σε­μι­νά­ριο της Εταιρεί­ας Θρησκειο­λο­γικών Ε­ρευ­νών (της ο­ποί­ας χρη­μά­τι­σε διαδοχικά γραμ­μα­τέ­ας και πρόεδρος). Το 2005 ίδρυσε το «Κέντρο Διαπολιτισμικών Σπουδών», όπου διδάσκει φιλοσοφία, αισθητική και συγκριτική θρησκειολογία. Έχει επίσης δι­δάξει μετάφρα­ση φι­λο­σο­φί­ας στο Αγ­γλι­κό Τμή­μα του Ευρωπα­ϊ­κού Κέ­ντρου Μετάφρασης (ΕΚΕ­ΜΕΛ). Πέρα από πλήθος άρθρων, κρι­τι­κών και μεταφράσεων, έχει δημοσιεύσει πάμπολλα βιβλία.
__________________________________
Φώτης Τερζάκης: "Ερμηνευτικά για τη Σχολή της Φραγκφούρτης"

ISBN 978-960-221-422-0 - σελ. 189 - τιμή 16,00 ευρώ - έκδοση Φεβρουαρίου 2009