Το σημάδι του σκορπιού (κριτική)

[γράφει ο Πάνος Γιαννάκαινας]

Ο πολυβραβευμένος Πολωνός λέκτορας, που κάθε φορά μάς κόβει την ανάσα με τα βιβλία του, έπραξε άριστα με την απόφασή του να εγκαταλείψει το Πανεπιστήμιο του Wrocław για να καταπιαστεί με το... έγκλημα! Και είναι βέβαιο πως, με τέτοια πένα, κάθε "έγκλημά" του σαφώς μπορεί να συγχωρεθεί!

Στο συγκεκριμένο βιβλίο, αυτό που από τις πρώτες σελίδες σε καθηλώνει δεν είναι μόνο η υποσχετική ότι πρόκειται να διαβάσεις ένα απίστευτα προσεγμένο και αγωνιώδες αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά ιδίως η βεβαιότητα πως, αφημένος στα ταλαντούχα χέρια του συγγραφέα, τάχιστα θα μεταφερθείς στον χωροχρόνο για να νιώσεις στο πετσί σου την ατμόσφαιρα της χιτλερικής Γερμανίας και να γευτείς τις διανθρώπινες αλλά και "υπηρεσιακές" σχέσεις στο πλαίσιο ενός άτεγκτου καθεστώτος.

Στην πορεία, η εξέλιξη της πλοκής σε κρατά σε απίστευτη εγρήγορση. Ο συγγραφέας, με την μοναδική του άνεση να τολμά χρονικά πισωγυρίσματα, αλλά και με την ευρηματική, σχεδόν ένστικτη, δεξιοτεχνία του, ξεδιπλώνει τον μύθο του διανθισμένον με πληροφοριακό υλικό σχετικά με την εποχή και τα μέσα, τις φιγούρες και τα κίνητρα, περνώντας από το περιγραφικό πλαίσιο στην κυρίως δράση - αντίδραση ενεργούντων ηρώων κατά τρόπο καταλυτικό.

Μύστης της ανθρώπινης ψυχής, επαΐων των χαρακτηριστικών μιας κοινωνίας βυθισμένης στην διαφθορά και το έγκλημα, με σκωπτικούς και ταυτόχρονα σκληρούς και σύντομους διαλόγους, ο Κραγιέφσκι δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω: Αίμα, πλοκή, δράση, τιμωρία και δικαίωση, είναι από αυτά που πρόκειται να γευτεί ο απαιτητικός αναγνώστης -αυτός που διψά για κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα -αμερικανικά, κυρίως- νουάρ αναγνώσματα.

Τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί είναι αψεγάδιαστα. Η γραφή του είναι σφικτή και με ρυθμό που, χωρίς να σε λαχανιάσει, σε παρασύρει στα άδυτα της εγκληματικής φύσης. Ευρηματικός, δίχως περιττά καλούδια, είναι αδύνατον να αρνηθείς να τον παρακολουθήσεις στην κινηματογραφική του έκθεση, ενώ οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη με λογικότητα, συνέπεια και -κυρίως- με αίσθημα απολογητικό. Διότι ο Κραγιέφσκι ποτέ δεν σκοπεύει να σε αφήσει μετέωρο στην προσπάθειά σου να εξηγήσεις και να ερμηνεύσεις. Ούτε καταφέρνει να σε κουράσει με αναπότρεπτες παύσεις, κενά (λογικά ή του μύθου) και τεχνικές αστοχίες.

Διαβάζοντας το υπέροχο αυτό βιβλίο, παρατήρησα επίσης μια ουσιώδη διαφορά στο ύφος και τον σκοπό, σε σχέση με τους Έλληνες συναδέλφους του: Σε κανένα σημείο του μύθου του δεν καταπίπτει το σασπένς, η ενέργεια και η διασύνδεση με το παρελθόν προϊόν των προηγουμένων σελίδων. Ακόμη και στις τελευταίες σειρές είναι αδύνατον να μην νιώσεις την έκσταση του απρόβλεπτου, την αίσθηση της δικαίωσης και την επίγευση της ωριμότητας ενός καταξιωμένου αναγνώσματος.

Επόμενο είναι, λοιπόν, τόσο τέλειοι συγγραφείς να απαιτούν... τέλειους αναγνώστες. Αν θεωρείτε τον εαυτό σας ως τέτοιον, καθίστε αναπαυτικά και απολαύστε τον!

Διαβάστε επίσης: "Το σημάδι του σκορπιού"

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...