Ένα απίστευτα χαμηλών τόνων ταξίδι στα "σκοτεινά" χρόνια της γερμανικής κατοχής, όταν η ελληνική επαρχία στέναζε κάτω από την μπότα του κατακτητή, που επεκτείνεται στα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής περιόδου, όταν "αδελφός" έτεινε το μαχαίρι σε "αδελφό".
Η Μαρούλα Κλιάφα, οδηγός καρτερικός σε αυτό το "πικρό" οδοιπορικό, με νηφάλια και "εύγλωττη" πένα εξιστορεί, διά στόματος της κεντρικής ηρωίδας, κρατώντας ισορροπίες δύσκολες, εξετάζοντας σκωπτικά τις κρυφές πτυχές της "άλλης" Ελλάδας και, τελικά, μένοντας απομονωμένη με το αναπάντητο -πλην εναγώνιο- ερώτημα της δικής της τύχης: Είναι άραγε η δημοσιογράφος ηρωίδα της καρπός ενός φανατικού υπερ-εθνικιστή και συνεργάτη των Γερμανών;
Μα περισσότερο βασανιστικό είναι το ερώτημα που ταλανίζει (χωρίς βία) την σκέψη: Αν ναι, θα έπρεπε να το εκλάβει ως "δυστύχημα";
Η άρθρωση του βιβλίου είναι άκρως δημοσιογραφική. Οι μαρτυρίες όσων έζησαν εκείνα τα ταραγμένα χρόνια κατατίθενται χωρίς περιττά καλούδια και ωραιοποιήσεις, δίνοντάς στον αναγνώστη την γεύση τού "περασμένα - ξεχασμένα", χωρίς αυστηρές προσωπικές τοποθετήσεις, δίχως την παραμικρή απόπειρα να χειραγωγηθεί το συναίσθημα ή να επιχειρείται οποιαδήποτε "κλίση" προς κάποια πλευρά. Όλοι, μα όλοι ανεξαιρέτως, έχουν να μιλήσουν για την δική τους οπτική, για όλους δίδεται απλόχερα χώρος να διεκδικήσουν, μετά από δεκαετίες, ένα "φαγωμένο" απ' το χάδι του χρόνου "δίκιο" στην συνείδηση της Ιστορίας.
Κι αυτό γιατί, σήμερα, είναι ξεκάθαρο πως το δικαστήριο της συνείδησης έχει πια απολέσει την αλλοτινή του αυστηρότητα, ο πόνος που προκλήθηκε από λόγια και συμπεριφορές, ακόμη κι από στυγερά εγκλήματα, λουφάζει σε δυσπρόσιτες "γωνιές" ανθρώπων που αποφάσισαν να τραβήξουν μια διαχωριστική γραμμή από εκείνο το άτεγκτο παρελθόν, όχι απαραίτητα να συγχωρήσουν αλλά οπωσδήποτε να ξεχάσουν.
Αμβλύνοντας τον πόνο της καταστροφής ανθρώπων, η συγγραφέας καταφέρνει να περάσει ανώδυνα στον αναγνώστη τον ένστικτο πόθο για ανακάλυψη, τον έρωτα για έρευνα, επικαλύπτοντας την "αστική" τάση του διαχωρισμού καλών - κακών (που άλλωστε στερείται νοήματος όταν κριτής διορίζεται αυτεπάγγελτα ο "μαλθακός" και "ανίδεος" Έλληνας του σήμερα) με ένα πέπλο μυστηρίου και πηγαίας, αυθόρμητης αγάπης για την αλήθεια. Μιαν αλήθεια που έχει την αξία της ως τέτοια, αυθύπαρκτα και αυθυπόστατα, χωρίς να επιρρίπτει ευθύνες και χωρίς να καταδικάζει πράξεις. Και η χρήση παντός τύπου αρχείων από την συγγραφέα πράγματι γίνεται με φειδώ, ελλειπτικά, ποτέ όμως επιλεκτικά...
Το βιβλίο αξίζει να το διαβάσει κανείς και μόνο για έναν επιπλέον λόγο: Δεν παθιάζει, αλλά δεν σε αφήνει ουδόλως αδιάφορο, δεν κουράζει, αλλά και δεν σου επιτρέπει να χαλαρώσεις χωρίς να γευτείς την αίσθηση της απώλειας, δεν φανατίζει, αλλά θα πρέπει να χωθείς στο δικό σου "χαράκωμα" για να δικαιολογήσεις ή να καταδικάσεις.
Η Μαρία Κλιάφα μάς παραδίδει ένα ανάγνωσμα περιεκτικό, σαφές, καθαρό και τίμιο, σε μια εποχή που η μνήμη είναι πρόθυμη να "μηδίσει" και η καρδιά να φωνάξει αβασάνιστα "σταύρωσον αυτόν"...
Διαβάστε επίσης: Ο άντρας με τη γερμανική στολή
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου